Jak podkreślił Rafał Brzoska, Prezes Zarządu InPost – Polski biznes jest gotowy do odbudowy Ukrainy. Zaznaczył jednocześnie, iż kluczowe dla zwiększenia polskich inwestycji w Ukrainie jest odblokowanie prywatnych inwestycji, szczególnie z USA. Przedsiębiorcy zwracają uwagę, że w obliczu konfliktu Ukraina staje się krajem o podwyższonym ryzyku, co związane jest z brakiem ubezpieczenia wojennego dla inwestycji. Ubezpieczyciele jednak są zdania, że obawy te mogą być traktowane jako wymówka. Polska agencja KUKE, od czerwca 2022 roku, rozpoczęła ubezpieczanie transakcji handlowych i wskazuje, że handel z Ukrainą jest bezpieczniejszy niż w przypadku niektórych krajów UE. Od października 2023 roku KUKE zaczęła oferować ubezpieczenie dla wybranych ryzyk inwestycyjnych, jednak realizacja tej usługi była możliwa dopiero po zrealizowaniu dużej transakcji. We wrześniu KUKE, we współpracy z agencją MIGA z Grupy Banku Światowego, zabezpieczyła polski kompleks produkcyjny w Ukrainie, którego wartość wynosi 45 mln dolarów. To istotna informacja, która może zainteresować potencjalnych inwestorów.
Mimo to, firmy z Zachodniej Europy wykazują ostrożność wobec bezpośredniego zaangażowania, obawiając się ryzyka związanego z sytuacją w Ukrainie. Właśnie dlatego kluczowa jest międzynarodowa współpraca, która łączy sektor prywatny z administracją publiczną. Niezbędne jest wdrożenie nowoczesnej polityki informacyjnej, która podkreśli, że Ukraina, mimo obecnych wyzwań, dysponuje znacznym potencjałem dla rozwoju biznesu.
Penny Pritzker, specjalny wysłannik administracji USA do spraw odbudowy Ukrainy, zakończyła swoją misję w sierpniu 2024 roku, podkreślając istotne atuty tego kraju w kontekście jego przyszłego rozwoju gospodarczego. Wskazała, że Ukraina dysponuje kluczowymi zasobami, które mogą przyczynić się do odniesienia sukcesu. Są nimi:
- urodzajna ziemia, która może wyżywić 600 milionów ludzi,
- minerały krytyczne, takie jak lit i tytan, które umożliwią rewolucję w zakresie sztucznej inteligencji i zielonych technologii,
- żelazo i stal, które będą bazą dla nowych budynków w kraju, a także na całym kontynencie, w Azji Wschodniej i poza nią,
I oczywiście największy atut Ukrainy, jej mieszkańcy, z których wielu ma wysokie kompetencje w nauce, technologii, inżynierii i lotnictwie. Ich pomysłowość dała światu dysk twardy, helikopter, protezę zastawki serca, a nawet immunologię. Podczas gdy trwają walki na 620. milowym froncie, Ukraina podejmuje największy, najbardziej złożony wysiłek odbudowy i odbudowy od czasów II wojny światowej.
Aby wzmocnić polskie aspiracje na Ukrainie, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego stworzyło fundusz o wartości 250 mln złotych. Ma on na celu udzielanie kredytów polskim firmom zaangażowanym w odbudowę Ukrainy. Planowane uruchomienie funduszu to początek 2025 roku. Przedsiębiorcy liczą też na II filar Ukraine Facility, dzięki któremu BGK pozyska środki na gwarancje bankowe dla kredytów związanych z odbudową Ukrainy.
Junghoon Lee, Dyrektor Generalny Korea Trade and Investment Promotion Agency (KOTRA), podczas wydarzenia COMMON FUTURE stwierdził, że – Polska jest pomostem do obecności w Ukrainie zagranicznych inwestycji, jak chociażby z Korei Południowej. Nie tylko ze względu na swoją geograficzną lokalizację, ale także zrozumienie kultury ukraińskiej. Polska może pomagać innym krajom deklarującym odbudowę Ukrainy.
Alfred F. Praus, Prezes Stowarzyszenia Ukraina – Austria, podkreślił w Poznaniu znaczenie integracji różnych zasobów, takich jak wiedza o lokalnym rynku, nowoczesne technologie, umiejętność zabezpieczania inwestycji oraz dostęp do kapitału.
Podczas innej konferencji zorganizowanej przez Polsko – Ukraińską Izbę Gospodarczą dyskutowano o możliwościach współpracy polsko – tureckiej. Burak Pehlivan, Prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Ukraińsko-Tureckiego Biznesu (TUID), zwrócił uwagę na potencjał współdziałania polskich i tureckich firm w Ukrainie. W szczególności, inwestycje w sektor energii, zwłaszcza odnawialnej, zyskują na popularności. Obecnie 7 proc. energii wytwarzanej w Ukrainie pochodzi od tureckich inwestorów. Działa tam również już 900 tureckich firm.
Obroty handlu zagranicznego między Polską a Turcją zbliżyły się do 10 mld dolarów, podczas gdy wymiana handlowa między Polską a Ukrainą wynosi ponad 15 mld dolarów. Wartość kontraktów budowlanych, które tureckie firmy zawarły w Ukrainie w trakcie pełnoekranowej wojny, osiągnęła 3 mld dolarów.
Katarzyna Kowalska, wiceprezeska KUKE, zauważyła, że większość tureckich inwestycji nie jest obecnie ubezpieczona od ryzyka, co stanowi potencjalny obszar współpracy pomiędzy Polską a Turcją w Ukrainie.
Warto zwrócić uwagę, że pomimo trwającej wojny, bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) w I kwartale 2024 roku osiągnęły rekordowy poziom. W porównaniu do analogicznych okresów w przeszłości wzrosły one o 19 proc. w odniesieniu do Q1 2021 oraz o imponujące 491 proc. wobec Q1 2022. Z inwestycjami wynoszącymi 191,6 mln dolarów w 2023 roku, Polska zajmuje 8. miejsce w rankingu inwestorów w Ukrainie. Należy jednak pamiętać, że pochodzenie kapitału może być mylące. Inwestycje z Cypru, Holandii, Wielkiej Brytanii dokonywane w Ukrainie to w istocie inwestycje "przechowywanego" tam ukraińskiego kapitału. Wśród istotnych BIZ w Ukrainie, które miały miejsce po wybuchu pełnoekranowej wojny, warto wymienić firmę Cersanit, która zainwestowała 20 mln dolarów w rozwój swojego zakładu. Innym przykładem jest polska firma logistyczna Laude, która przeniosła do Ukrainy aktywa o wartości 100 mln dolarów z sąsiednich krajów i planuje dalsze inwestycje w zaplecze logistyczne.
Zaangażowanie w projekty odbudowy może bazować na krajowych zasobach kapitałowych. Aby jednak zwiększyć skalę naszego uczestnictwa, kluczowe jest staranne budowanie relacji z partnerami w Ukrainie oraz z zagranicznymi podmiotami gotowymi do współpracy. Tę strategię promuje Polsko-Ukraińska Izba Gospodarcza.
Materiał promocyjny Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej.
