Od lipca ubiegłego roku do kwietnia tego roku państwowa firma United Mining and Chemical Company (UMCC) wyeksportowała 82 200 ton rudy zawierającej tytan. Według danych otrzymanych od źródeł w przemyśle tytanowym znaczna część tej produkcji dotarła do Rosji, informuje RBK-Ukraina.
W szczególności partie koncentratu tytanu sprzedawano firmom pośredniczącym z Polski, Węgier, Czech i Słowacji, których założycielami są obywatele Federacji Rosyjskiej współpracujący z Rosją. Na przykład w lipcu, sierpniu i wrześniu 2022 roku UMCC dostarczyła tysiące ton koncentratu węgierskiej firmie Sic Luceat Lux KFT, której założycielami są urodzeni na Krymie Oleksandr i Switlana Muradyan. Jak piszą, są to prawdopodobnie osoby podstawione.
Odbiorcami surowców w latach 2021-2022 były Redmetkoncentrat LLC (Moskwa), Nerudnaja Kompanija LLC (Biełgorod), Minko Rus LLC (Biełgorod) i inne firmy rosyjskie. Tak więc firma jest oczywistą rosyjską spółką fikcyjną, a państwowe przedsiębiorstwo firma UMCC nie może o tym nie wiedzieć.
Firma UMCC stanowczo odrzuca oskarżenia.
"Od lutego 2023 roku przedsiębiorstwo wzmocniło politykę kontroli procedur eksportowych i zmieniło podejście do współpracy z odbiorcami. W szczególności łańcuch dostaw, użytkownicy końcowi oraz kontrola użytkowania produktów są wyraźnie i ściśle nadzorowane nie tylko przez pracowników firmy, ale także przez przedstawicieli organów ścigania. Eksport koncentratu ilmenitu (żelaziak tytanowy) do konsumenta końcowego odbywa się wyłącznie w obecności upoważnionych przedstawicieli organów ścigania, co już wyklucza wszelkie próby dostarczenia produktów osobom trzecim. Ponadto potencjalni nabywcy koncentratu ilmenitu poddawani są szeregowi wstępnych kontroli przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy i inne instytucje rządowe, aby ukraińskie produkty nie dostały się w ręce wroga" — czytamy w komunikacie UMCC, który pojawił się w odpowiedzi na śledztwo.
Według dziennikarzy RBK-Ukraina sytuacja jest jeszcze bardziej rażąca w przypadku innego przedsiębiorstwa — Zaporoskiego Kombinatu Tytanowo-Magnezowego, które wcześniej należało do oligarchy Dmytra Firtasza. Jednak w 2021 roku przeszło na własność państwa.
W przeciwieństwie do UMCC sprzedawało na eksport nie tylko surowce, ale także gotowe produkty — gąbkę tytanową, wlewki tytanowe, tetrachlorek tytanu, żużel tytanowy. W 2022 roku zakład prawie nie działał, ale wyprzedał produkty, które były w magazynach. Sprzedano około dwóch tysięcy ton wyrobów tytanowych za łączną kwotę 276,6 mln hrywien.
Kupowały je m.in. firmy z Czarnogóry, Austrii, Litwy, Czech, które są związane z Rosją i mają rosyjskich założycieli. W szczególności nabywcą tetrachlorku była firma Nadezda Invest, zarejestrowana w Budwie w Czarnogórze. Gąbkę tytanową kupiła austriacka firma LL-Resources, której dyrektorem jest obywatel Rosji Anatolij Zajcew z Petersburga. A żużel tytanowy sprzedano w sierpniu 2022 r. czeskiej firmie Cytleon, której współzałożycielem jest zarejestrowany w Moskwie obywatel Rosji Leonid Cytlionok.
Ukraina posiada duże rezerwy rudy tytanu. Według obliczeń państwowego United Mining and Chemical Company, w kraju skoncentrowane jest 20 porc. wszystkich światowych rezerw tego surowca.