Rosja chce wymienić zatrzymanych Amerykanów na swojego uwięzionego agenta
Władimir Putin szuka sposobów na odzyskanie rosyjskiego agenta Wadima Krasikowa, który odsiaduje dożywocie w Niemczech za zabójstwo Czeczena Zelimchana Changoszwilego. Kreml może rozważać wymianę swojego agenta wywiadu na reportera WSJ Evana Gershkovicha i weterana amerykańskiej piechoty morskiej Paula Whelana. O tym pisze The Wall Street Journal.
Niemiecki sąd uznał morderstwo Changoszwilego za celowe i okrutne przesłanie Rosji do jej wrogów za granicą: "Nawet jeśli będziecie szukać schronienia na Zachodzie, wytropimy was".
Na krótko przed wydaniem wyroku w 2021 r. przywódca Rosji Władimir Putin nakazał swojemu głównemu doradcy ds. bezpieczeństwa Nikołajowi Patruszewowi zbadanie możliwości wymiany więźniów w celu uwolnienia Krasikowa, poinformował WSJ były urzędnik europejski mający powiązania z wyższymi urzędnikami rosyjskiego rządu. Podkreśla to wysoką wartość agenta dla prezydenta Federacji Rosyjskiej – dodają dziennikarze.
USA rozważają wymianę Nawalnego
Dla Stanów Zjednoczonych Krasikow jest kluczową postacią w wysiłkach na rzecz powrotu dwóch obywateli – Gershkovicha i Welana. Źródła WSJ podają, że Putin jest gotowy "targować się" o swojego uwięzionego agenta.
W lipcu prezydent USA Biden ogłosił, że poważnie podchodzi do ekstradycji skazanych Rosjan w zamian za reportera Gershkovicha. 31-letni obywatel USA został zatrzymany pod koniec marca podczas wykonywania zadań służbowych na rzecz swojej redakcji. Został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa, czemu Gershkovich, WSJ i władza USA zaprzeczają. Wiceminister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Riabkow powiedział w kwietniu, że Rosja rozważy wymianę dopiero po ogłoszeniu wyroku w sprawie.
Berlin nie powiedział, czy rozważy wymianę Krasikowa. Może to stanowić problem dla Niemiec, gdyż w zeszłym roku obowiązywał zakaz wymiany osób skazanych za morderstwo. Zachodni urzędnicy uważają, że nawet jeśli negocjacje w sprawie wymiany Rosjanina się odbędą, będą one "delikatne i nieprzewidywalne, biorąc pod uwagę powagę jego przestępstwa".
Urzędnicy w kilku krajach ogłosili możliwe wielostronne porozumienie w sprawie wymiany rosyjskich więźniów w krajach zachodnich na obywateli USA i UE przetrzymywanych w Rosji. Rozważana jest także wymiana uwięzionych dysydentów, m.in. Aleksieja Nawalnego.
Co wiadomo o Wadimie Krasikowie i morderstwie Zelimchana Changoszwilego?
Zelimchan Changoszwili, czeczeński rebeliant i obywatel Gruzji, uciekł do Niemiec w 2016 r. Wystąpił o azyl, aby uniknąć kolejnych zamachów na życie ze strony rosyjskich służb specjalnych. Niemcy odrzuciły jego prośbę, ale podobnie jak inni uchodźcy pozostał w kraju. Jak podaje WSJ, rebeliant jest celem Moskwy od 2004 roku za rzekome dowodzenie nalotem czeczeńskich bojowników, którzy zajęli większość miasta Nazran i zabili wysokich rangą urzędników bezpieczeństwa, w tym funkcjonariuszy rosyjskiego FSB.
Pod koniec sierpnia 2019 r. w berlińskim parku na oczach ludzi rowerzysta zastrzelił Changoszwiliego. Okazało się, że mężczyzną na rowerze był obywatel Federacji Rosyjskiej Wadim Krasikow, który początkowo przedstawił się policji jako Wadim Sokołow. Rosjanin powiedział śledczemu, że nie ma nic wspólnego z Kremlem i przyjechał do Berlina, aby odwiedzić swoją kochankę. Z pomocą kijowskiej policji i platformy śledczej Bellingcat niemiecka prokuratura ostatecznie potwierdziła jego tożsamość jako weterana rosyjskich tajnych operacji. Prokuratorzy stwierdzili, że Krasikow prawdopodobnie współpracował z oddziałem FSB w Vimpel, przemianowanym na V, który specjalizuje się w tajnych operacjach za granicą.
