Rosjanie nękają ukraińskich księży i wiernych Cerkwi Prawosławnej na terenach okupowanych. Poinformowało o tym Narodowe Centrum Oporu. Przedstawiciele rosyjskich władz okupacyjnych zmuszają wspólnoty religijne Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej do przyłączenia się do Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Jeśli duchowni odmawiają, są zastępowani przez rosyjskich księży, którzy współpracują z FSB. Przedstawiciele rosyjskich służb szczególnie aktywnie działają w cerkwiach na terenie Mariupola, który w 2022 roku został zrównany z ziemią przez rosyjskie wojsko.
Tak zwani księża z Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej są angażowani w działalność wywiadowczą na tymczasowo okupowanych terytoriach Ukrainy. Zbierają dane o parafianach i duchownych, które następnie przekazują rosyjskim służbom specjalnym, głównie FSB
- czytamy w komunikacie ukraińskiego ruchu oporu.
Podczas inwazji Rosji na Ukrainę kilku członków Ukraińskiej Cerkwi Patriarchatu Moskiewskiego zostało oskarżonych o współpracę z Kremlem. W listopadzie tego roku ukraińskie organy ścigania wręczyły księdzu spod Winnicy zawiadomienie, dotyczące podejrzenia o popełnienie przestępstwa.
Służba Bezpieczeństwa Ukrainy przedstawiła dowody w tej sprawie. Ksiądz publicznie nawoływał do przejęcia władzy państwowej przez Rosjan i wybielał inwazję na Ukrainę. Na terenie jego parafii znaleziono magazyn z kartonami prokremlowskich ulotek. Miał rozdać je parafianom.
Na listach podejrzanych o współpracę z wrogimi służbami ukraińskich duchownych jest kilkadziesiąt nazwisk. W tym roku rosyjskie media potwierdziły, że przełożony Ławry Peczerskiej w Kijowie ma rosyjski paszport. Metropolita Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego Paweł zaprzeczał i twierdził przed Sądem w Kijowie, że nie uważa się za obywatela Rosji. Przyznał się jednak do posiadania rosyjskiego paszportu.
W dniu 1 grudnia 2022 roku prezydent Ukrainy podpisał projekt Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy, który dotyczył wprowadzenia zakazu działalności na terytorium Ukrainy organizacji religijnych, które mają siedzibę w Moskwie. Skierował go do Gabinetu Ministrów, który 19 stycznia 2023 zaprezentował ten dokument przed ukraińskimi deputowanymi. Do dziś w ukraińskim parlamencie nie ma jednomyślności w tej sprawie, choć według doniesień ukraińskich mediów Rada Najwyższa Ukrainy ma uchwalić projekt ustawy dotyczący delegalizacji Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Moskiewskiego Patriarchatu jeszcze w tym roku.